Bir Varmış Bir Yokmuş

Fevziye tramvay durağında bekliyorsun. Çay bahçesinde şaşkın insanlar birbirlerine bakıyor… Ne olduğunu anlamaya çalışırken Fevziye Camii’nin ortadan kaybolduğunu fark ediyorsun. Camii’nin yerinde kocaman bir boşluk var. Tramvay durağa yanaşıyor, biniyorsun. Herkes dehşet içinde Fevziye Camii’nin yokluğunu konuşuyor. Yeni Cuma durağı karışmış… Pertev Paşa Camii çevresinde büyük bir kalabalık… Yokluk… Tramvayda telefon trafiği… “Nasıl yani Saat Kulesi de mi?” “Kasr-ı Hümayun yerinde değil mi!”

Sırrı Paşa Konağı, Redif Binası, Saatçi Ali Efendi Konağı, Süleyman Paşa Hamamı ve diğer tarihi yer ve alanların yok olup gittiğini düşünelim. İzmit’ten geriye ne kalır? Biz kalır mıyız?

Tarihi eser ve alanlar aniden yok olup gittiğinde oluşan şaşkınlığımız neden varlıklarında yani onları gördüğümüzde ortaya çıkmıyor?

Başımızı çevirmeden dalgınlık içinde önünden geçip gittiğimiz örneğin bir Mimar Sinan şaheseri Pertev Paşa Camii’nin ihtişamının ne kadar farkındayız?

Baştan sona tarih kokan, sağlı sollu birbirine bakan konaklarıyla adeta ben İzmit’im diyen Kapanca Sokak’ta hiç yürüdünüz mü?

Türkiye’de İstanbul dışındaki tek saray olan, Mustafa Kemal Atatürk’ün 16 Ocak 1921’de düzenlediği basın toplantısında yeni kurulacak devletin yönetim şeklinin Cumhuriyet olacağını ilk kez dillendirdiği Kasr-ı Hümayun’u kaçımız gezdi, ziyaret etti?

İzmit denilince ilk akla gelen, kentteki birçok şirket ve kurumun logosunu süsleyen İzmit Saat Kulesi’nin altında hiç fotoğraf çekildiniz mi?

500’ü Aşkın Kültür Varlığı

İzmit’te yaşayanların çoğu şehirlerinin tarihi değerinin farkında bile değiller. İzmit sınırları içerisinde tescilli 500’ü aşkın kültür varlığı bulunmaktadır.

Örneğin şehir merkezine 1 dk mesafedeki tarihi tren garının arkasında, 6.000’den fazla kayıtlı Nikomedia mirasının(madeni paralar, etnografik eşyalar, heykeller ve mermer yapı kalıntıları) sergilendiği bir arkeoloji müzesi bulunmaktadır. Bu müzeye gelen ziyaretçi sayısı 3.000/ay civarındadır, bu da toplam İzmit nüfusunun (yaklaşık 400 bin) sadece %0.7’sinin müzeyi ziyaret ettiği anlamına gelmektedir.

Kasr-ı Hümayün, Pertev Paşa Camii, Fevziye Camii, Kapanca Sokak, Atatürk ve Redif Müzesi gibi tarihi yapıların önünden hergün onbinlerce insan geçmekte ancak günlük yaşam telaşı, koşturmacası arasında bu tarihi yapılar kentte yaşayanların tarihsel ve kültürsel anlamda ilgisini çekmemektedir.

Küreselleşmenin etkisiyle bir birine benzeyen kentlerde tek tipleşmiş insanlar… Tarihi eser ve alanların farkındalığı tek tipleşmenin panzehri. Aynı kentte ayrı medeniyetlerin izlerini takip ederek kültürel zenginliğimize, kentlilik bilincine ve özgünlüğümüze ulaşmamız mümkün.