Türkiye’de Haziran ayının gelmesiyle birlikte hava sıcaklıkları da artış göstermeye başladı. Diğer yıllara göre, bu yıl daha sıcak bir kış geçiren Türkiye’de termometreler şimdiden 42 dereceyi gördü. Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzman Dr. Mustafa Torun da sıcak hava karşı alınabilecek tedbirleri Bağımsız Kocaeli’ye anlattı.
“BAYILAMALAR YAŞANABİLİR”
+ Aşırı sıcaklık artışının etkileri nelerdir?
Aşırı sıcaklık artışının insan sağlığı üzerine ciddi olumsuz etkileri olmaktadır. Sıcak çarpması, Isı bayılmaları, Isı krampları gibi sıcakla doğrudan ilişkili bir dizi hastalığa neden olabileceğini unutmayalım. Ancak asıl tehlike aşırı sıcakların mevcut kronik hastalıkların kontrolünü zorlaştırarak, bu tür hastalıkların ağırlaşmasına, dolayısıyla hastane başvurularının artmasına, hatta ölümlere neden olmasıdır.
+ Aşırı sıcaklardan en çok etkilenen gruplar kimlerdir?
Yaşlı bireyler, küçük çocuklar ve bebekler, hamileler, kronik hastalığı olanlar ve açıkta çalışanlar daha fazla risk altındadır.
“ACİLEN ÖNLEM ALINMALI”
+ Aşırı sıcakların ülkemizdeki etkileri konusunda neler söyleyebiliriz?
Aşırı sıcaklar açısından coğrafik konumu nedeniyle hayli risk altında olan ülkemizde, halkımızın bu duruma hazırlıklı olması ve toplumsal önlemlerin acilen alınması çok önemlidir. Bu noktada erken uyarı sistemlerinin oluşturulması, koruyucu önlemlerin alınması, uyum stratejilerinin geliştirilmesinde Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili kurumlara önemli görevler düşmektedir. Bu konuda acilen “Sıcak Sağlık Eylem Planına” gereksinim vardır. Küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelere göre 1,5°C’den fazla artmasına izin vermek, dünyanın birçok yerinde yaz sıcağını dayanılmaz hale getirebilir. Bu seviyeyi +1,5°C’nin altında olacak şekilde sınırlandıran “Paris İklim Anlaşması” hedefine ulaşmak, oluşacak zararları önlemede ülkemizin ve tüm dünya ülkelerinin birinci önceliği olmalıdır. Maalesef bir of çeksek de çekmesek de, dağlar yıkılmaya zaten başlamış, ırmaklar kurumuştur. Maalesef uzaktan bakar el olduk. Yüreğimize hançer sokulmuş, haberimiz olmamış.
“ÖLÜMLER OLUŞABİLİYOR”
+ İklim değişikliklerinin bir sonucu olarak oluşan aşırı sıcaklıklar yaz mevsimlerinin temel özelliği olup, ölümleri arttırmış mıdır?
İklim değişikliğinin bir sonucu olarak oluşan aşırı sıcaklıklar, dünya çapında yaz mevsimlerinin kalıcı bir özelliği haline gelerek, çok sayıda ölüme neden oluşturmuştur. Ekosistemlerimizi sonsuza dek etkilemeye devam etmektedir.
“KONTROLLER YAPILAMAYABİLİR”
+Sıcaklıklara karşı yaşlı ve çocuklar nasıl önlem almalı?
Bu grup risk altındaki grup. Risk altındaki gruplar, özellikle hastalığı olanlar mutlaka sıcak ortamlarda, sıcak havalarda dışarı çıkmamalılar. Özellikle en fazla sıcaklığın olduğu öğlen saatlerinde kesinlikle dışarı çıkmamalı. Hatta bırakın dışarı çıkmayı, o saatlerde herhangi bir şekilde balkonda bile oturmalarını önermiyoruz. Mutlaka serin bir yerde olmalarını gerektiğini, sık duş almalarını ve su içmelerini öneriyoruz. Çünkü altta yatan hastalıklar sıcaklıkla beraber daha da azabilir veya artabilir, kontrolleri yapamayabiliriz. Dolayısıyla bu tür hastalarda risk daha fazla ve ölümler de en fazla bu risk grubunda oluyor.
“HEMEN DUŞ ALMAYIN”
+ Giyecek ve yiyecekler nasıl olmalı?
Giyecekler de beyaz renkler tercih edilmeli, daha ince olmalı ve ağırlıklı olarak kıyafetlerin sık değiştirimlerini tercih ediyoruz, açık renkleri ve yazlık kıyafetleri tercih ediyoruz. Yiyeceklerde de hafif yiyecekler olmalı, ağır yemeklerden kaçınılmalı. Sıvı ağırlıklı yiyecekler olacak. Az az ve sık sık yiyoruz, bol sıvı alıyoruz. Çok sıcak ortamdan geliyorsak hemen soğuk su içmeyip sıcağı sıcağına duş almamalı bir müddet bekleyip, sıcaklığımız oda sıcaklığına geldikten sonra oda sıcaklığında duş almalıyız.
“DIŞARI ÇIKMAYIN”
+ Sıcaklıklar karşısında alınacak tedbirler nedir?
Sıcaklığa karşısında az önce de dediğim gibi en önemli önlem sıcak havlarda dışarı çıkılmaması. Eğer çıkılması gerekiyorsa da sperlik ya da şapka giyebilir, ince ve renkli kıyafetler edilebilir. Bol sıvı alınıp, dışarıdaki işler bir an önce bitirilmeli veya kısa tutulmalı. Sıcaklıkta yürümek, dolaşmak son derece riskli.
“31 DERECE SONRASI TEHLİKELİ”
+ Sıcaklıktan dolayı meydana gelebilecek rahatsızlıklar nelerdir?
Akciğer rahatsızlıkları, koah, astım, bronşit, kalp yetmezliği, kalp hastalığı çok önemli aynı zamanda tansiyon hastalıkları son derece önemli kan basıncı denetlenemiyor sıcaklıkla beraber ve böbrek rahatsızlıkları, ani böbrek yetmezliği gelişebilir. Sıcaklık çarpmasına bağlı olarak beyin kanaması dahi oluşabiliyor onun için sıcak çarpmalarına dikkat etmek gerekiyor. Nörolojik hastalıklar bile sıcaktan etkilenebiliyor. 31 derecenin üzerindeki her artan derece sıcaklığa insanı sosyal, fiziksel, biyolojik ve ruhsal yönden iyi halini bozmaktadır.
+ Şeker, kalp, kanser hastaları ne yapmalı?
Şeker hastaları Sıvı almaları, şekerlerini kontrol altında tutmaları, ilaçlarını düzenli kullanmaları, diyetlerine son derece dikkat etmeleri gerekiyor. Kalp hastalıkları sıcaklıkta son derece etkiliyor, kalp hastalıklarını daha da kötüleştiriyor ve ölüm oranlarını artırabiliyor. Kalp hastalarının ilaçlarını düzenli kullanmaları, diyetlerine son derece dikkat etmeleri ve mümkün olduğu kadar dışarı çıkmamaları ve güneşe maruz kalmamaları önemli. Kanser hastaları ise sıcak havadan etkilenebiliyor sıvı gereksinimleri bir şekilde karşılanmalı, düzenli olarak ilaçlarını almalı, mümkün olduğu kadar öğlen saatlerinde dışarı çıkmamaları ve sıcak havalarda dediğimiz önlemlere dikkat etmeleri lazım çünkü çeşitli sorunlar meydana gelebiliyor, mide ve bağırsak sorunları da görülebiliyor. Sıvı ihtiyaçlarını mutlaka gidermeleri gerekiyor.