Nöbetçi Eczaneler
Sayıştay, 2023 yılı raporlarında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İSU’nun su ücretleri için maliyet hesabı yapmamasını sadece TÜFE oranında artış yapmasını eleştirdi. Hatırlanacağı üzere KBB Başkanı Tahir Büyükakın bir süre önce bu konuda açıklama yapmış ve enflasyon üzerinde artış yapmayacaklarını duyurmuştu. Pandemi döneminde de su fiyatlarında uzun süre zam yapılmamıştı. Söz konusu maliyet hesaplarıyla ilgili Sayıştay raporlarında şu ifadeler yer aldı: “Yapılan incelemede, İdare tarafından 2012 yılında su ve atık su tarife tespitine yönelik mevzuatın öngördüğü şekilde herhangi bir maliyet hesabının yapılmadığı, 2021 yılına kadar her yıl yıllık TÜFE oranında güncelleme yapıldığı, 2021 yılının temmuz ayından itibaren ise tarifelerin aylık TÜFE oranı doğrultusunda güncellendiği tespit edilerek 2021 ve 2022 yıllarında bu husus Sayıştay denetimi raporuna alınarak bulgu konusu edilmiştir. Bunun sonucunda idare tarafından 05.2023 tarih ve 2023/1. Esas Olağan Genel Kurul Kararı ile maliyet hesabı doğrultusunda tarifelerde güncelleme yapılmış ancak diğer aylarda ise herhangi bir maliyet hesabı yapılmayarak aylık TÜFE uygulamasına devam edildiği görülmüştür.
MALİYET AÇIKLAMASI
Ülke genelindeki hesaplamalar esas alınarak TÜİK tarafından açıklanan TÜFE oranında tarifelerin arttırılması, yukarıda belirtilen mevzuat hükümleriyle çelişmektedir. 1 m3 su ve atık suyun bedelinin belirlenmesinde katlanılan toplam sistem maliyetinin esas alınacağı hukuki olarak kayıt altına alınarak mevzuat hükümlerinde açıkça ifade edilmiştir. Su idareleri, tarife bedellerini belirlerken katlanmış olduğu maliyetleri ve bir miktar kâr oranını esas almak zorundadır. Aylık açıklanan TÜFE oranı, İSU’nun aylık artan maliyet oranlarının altında olabileceği gibi, üstünde de olabilecektir.
TARİFE TESPİTİ
Tarife tespitinin mevzuatta belirtildiği şekilde yapılmaması neticesinde tarifeye esas teşkil eden unsurlara göre daha yüksek tutarlı bir tarifeye sebep olunabileceği gibi tarifenin düşük belirlenmesine ve buna bağlı olarak maliyetlerin karşılanamamasına da yol açılabilir. Sonuç olarak, su ve atıksu tarife bedellerine ilişkin maliyet hesabının, mevzuatta öngörülen şekilde yapılması, aylık TÜFE oranında güncelleme uygulamasına son verilmesi, tarifelerinin mevzuat hükümlerine uygun olarak tespit edilerek, yapılan hesaplamalarda gerçek maliyet değerlerinin kullanılması gerekmektedir.”